Kỳ kinh nguyệt tuổi dậy thì đầu tiên và Cách điều trị, Quan sát bệnh: Dược Bình Đông (Bidophar)

2024年10月10日

Kỳ kinh nguyệt tuổi dậy thì đầu tiên và Cách điều trị, Quan sát bệnh

Tư vấn chuyên môn bài viết

Lương y: Lương y Nguyễn Thị Thuỳ Trang, cố vấn Dược Bình Đông, chuyên gia y học cổ truyền với hơn 30 năm kinh nghiệm, chuyên về sức khỏe phụ nữ và các vấn đề phụ khoa.

Chào các bạn gái tuổi dậy thì!

Tớ biết, việc bước vào tuổi dậy thì và có kinh nguyệt lần đầu tiên là điều khá lo lắng và bỡ ngỡ đúng không? Nhiều bạn thắc mắc không biết kinh nguyệt là gì, có những dấu hiệu gì báo trước, hay chu kỳ kinh nguyệt như thế nào… Đừng lo lắng, Dược Bình Đông sẽ cùng các bạn tìm hiểu tất tần tật về kinh nguyệt ở tuổi dậy thì một cách đơn giản và dễ hiểu nhất nhé!

1. Đôi nét về kinh nguyệt ở tuổi dậy thì

Kinh nguyệt, hay còn gọi là “máu tháng”, là hiện tượng ra máu âm đạo định kỳ hàng tháng ở nữ giới. Đây là một dấu hiệu cho thấy cơ thể bạn đã bắt đầu trưởng thành và có khả năng sinh sản. Thông thường, kinh nguyệt sẽ xuất hiện lần đầu tiên ở độ tuổi từ 10 đến 16, nhưng cũng có thể sớm hơn hoặc muộn hơn tùy thuộc vào từng người. Mỗi chu kỳ kinh nguyệt kéo dài khoảng 21 đến 35 ngày, và lượng máu mất đi trong mỗi chu kỳ dao động từ 20 đến 80ml. Nghe có vẻ nhiều nhưng đừng lo, cơ thể bạn sẽ tự điều chỉnh và bù lại lượng máu đã mất.

Việc có kinh nguyệt là một quá trình tự nhiên và hoàn toàn bình thường. Tuy nhiên, trong giai đoạn đầu, nhiều bạn gái sẽ gặp phải một số khó chịu như đau bụng kinh, mệt mỏi, thay đổi tâm trạng… Đừng quá lo lắng, những triệu chứng này thường sẽ giảm dần theo thời gian khi cơ thể bạn thích nghi.

2. Đối với lần đầu tiên có kinh nguyệt (Kinh nguyệt lần đầu)

Lần đầu tiên có kinh nguyệt, hay còn gọi là “khai kinh”, thường sẽ khiến các bạn gái khá bất ngờ. Một số dấu hiệu báo trước có thể là:

Đau bụng âm ỉ, khó chịu ở vùng bụng dưới.
Thay đổi tâm trạng, dễ cáu gắt, buồn bã.
Sưng vú, nhạy cảm ở vùng ngực.
Ra khí hư nhiều hơn bình thường.

Khi có kinh nguyệt lần đầu, bạn sẽ thấy ra máu âm đạo, có thể nhiều hoặc ít, màu đỏ tươi hoặc đỏ sẫm. Thời gian ra máu có thể kéo dài từ 3 đến 7 ngày. Đừng hoảng sợ nhé! Hãy chuẩn bị sẵn băng vệ sinh hoặc tampon để giữ vệ sinh vùng kín. Bạn cũng nên thay băng vệ sinh thường xuyên (khoảng 4-6 tiếng/lần) để tránh nhiễm trùng.

Tớ nhớ hồi tớ có kinh nguyệt lần đầu, tớ cũng khá lo lắng và bối rối. Tớ không biết phải làm gì, nên hỏi ai. May mắn là mẹ tớ đã chuẩn bị sẵn sàng và hướng dẫn tớ rất kỹ càng. Vì thế, tớ muốn chia sẻ kinh nghiệm này để các bạn không phải lo lắng như tớ ngày xưa.

3. Những bất thường kinh nguyệt ở tuổi dậy thì

Mặc dù kinh nguyệt là hiện tượng sinh lý bình thường, nhưng đôi khi cũng có thể xuất hiện một số bất thường. Việc nhận biết những bất thường này rất quan trọng để có thể can thiệp kịp thời.

3.1. Biểu hiện bất thường của kinh nguyệt:

Chu kỳ kinh nguyệt không đều: Chu kỳ kinh nguyệt ngắn hơn 21 ngày hoặc dài hơn 35 ngày. Đây là hiện tượng khá phổ biến ở tuổi dậy thì, thường do sự thay đổi hormone trong cơ thể. Tuy nhiên, nếu chu kỳ kinh nguyệt không đều kéo dài hoặc kèm theo các triệu chứng khác, bạn nên đi khám bác sĩ.
Lượng máu kinh quá nhiều hoặc quá ít: Lượng máu kinh quá nhiều có thể gây thiếu máu, mệt mỏi. Ngược lại, lượng máu kinh quá ít cũng có thể là dấu hiệu của một số vấn đề sức khỏe.
Đau bụng kinh dữ dội: Đau bụng kinh là triệu chứng thường gặp, nhưng nếu đau quá dữ dội, ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày thì cần đi khám bác sĩ.
Kinh nguyệt kéo dài quá 7 ngày: Kinh nguyệt kéo dài quá 7 ngày có thể là dấu hiệu của rối loạn đông máu hoặc một số vấn đề khác.
Máu kinh có màu sắc bất thường: Máu kinh có màu đen, nâu hoặc kèm theo cục máu đông lớn cũng cần được kiểm tra.

3.2. Khi nào cần gặp bác sĩ:

Bạn nên đi khám bác sĩ nếu gặp phải những bất thường sau:

Chu kỳ kinh nguyệt không đều kéo dài trên 6 tháng.
Lượng máu kinh quá nhiều hoặc quá ít.
Đau bụng kinh dữ dội, không giảm sau khi dùng thuốc giảm đau.
Kinh nguyệt kéo dài trên 7 ngày.
Máu kinh có màu sắc bất thường.
Kinh nguyệt đột ngột ngừng lại.
Có các triệu chứng khác như sốt, mệt mỏi, chóng mặt…

4. Những việc cần làm trong chu kỳ kinh nguyệt tuổi dậy thì

4.1. Làm gì để giảm nhẹ triệu chứng khó chịu:

Chườm nóng: Chườm nóng vùng bụng dưới có thể giúp giảm đau bụng kinh.
Nghỉ ngơi: Hãy dành thời gian nghỉ ngơi, tránh hoạt động mạnh khi có kinh nguyệt.
Ăn uống lành mạnh: Ăn nhiều rau xanh, trái cây, bổ sung sắt và canxi. Tránh ăn đồ ăn nhiều dầu mỡ, đồ uống có ga.
Tập thể dục nhẹ nhàng: Tập thể dục nhẹ nhàng như đi bộ, yoga có thể giúp cải thiện tâm trạng và giảm đau bụng kinh.
Sử dụng thuốc giảm đau: Nếu đau bụng kinh dữ dội, bạn có thể sử dụng thuốc giảm đau như paracetamol hoặc ibuprofen theo chỉ dẫn của bác sĩ hoặc dược sĩ. Tuy nhiên, không nên lạm dụng thuốc giảm đau.

4.2. Theo dõi chu kỳ kinh nguyệt tại nhà:

Việc theo dõi chu kỳ kinh nguyệt sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về cơ thể mình và phát hiện sớm những bất thường. Bạn có thể sử dụng ứng dụng điện thoại hoặc nhật ký để ghi lại ngày bắt đầu và kết thúc chu kỳ kinh nguyệt, lượng máu kinh, và các triệu chứng khác. Thông tin này rất hữu ích khi bạn đi khám bác sĩ.

5. Tổng kết

Kinh nguyệt tuổi dậy thì là hiện tượng sinh lý bình thường trong quá trình phát triển của nữ giới. Chị em cần biết cách theo dõi và duy trì kỳ kinh nguyệt ổn định để chăm sóc sức khỏe. Đối với các bạn nữ trong độ tuổi dậy thì, do sự thay đổi hormone nên thường sẽ mất 1-2 năm để chu kỳ kinh được ổn định. Trong thời gian này, chị em nên bổ sung chế độ ăn uống khoa học, xây dựng lối sống lành mạnh và theo dõi chu kỳ kinh nguyệt tại nhà.

Bên cạnh đó, chị em có thể bổ sung các sản phẩm bảo vệ sức khỏe phụ nữ như Song Phụng Điều Kinh Bình Đông. Song Phụng Điều Kinh Bình Đông được kế thừa từ bài thuốc cổ phương “Tứ vật thang” bao gồm Đương Quy, Xuyên Khung, Bạch Thược, Thục Địa và được gia thêm 1 số thành phần như Bạch Phục Linh, Ích Mẫu, Hương Phụ, Đại Hoàng, Ngải Diệp,… Sản phẩm giúp bổ huyết, điều hòa kinh nguyệt, giảm đau bụng kinh.

Câu hỏi thường gặp

1. Kinh nguyệt là gì?

Kinh nguyệt là hiện tượng ra máu âm đạo định kỳ ở nữ giới. Đây là một phần tự nhiên của quá trình trưởng thành và sinh sản. Máu kinh là lớp niêm mạc tử cung bong ra khi trứng không được thụ tinh.

2. Bé gái bắt đầu có kinh khi nào?

Tuổi bắt đầu có kinh thường dao động từ 10-16 tuổi, nhưng 12-14 tuổi là phổ biến nhất. Tuy nhiên, mỗi bé gái sẽ có một thời điểm khác nhau, không có gì phải lo lắng nếu bé có kinh sớm hoặc muộn hơn so với bạn bè.

3. Dấu hiệu sắp có kinh là gì?

Trước khi có kinh, bé gái có thể cảm thấy:

Vú căng tức: Cảm giác căng tức và hơi đau ở vùng ngực.
Thay đổi tâm trạng: Dễ cáu gắt, buồn bã hoặc lo lắng hơn bình thường.
Đau bụng: Cảm giác đau bụng nhẹ, tương tự như đau bụng kinh.
Mọc mụn: Da mặt có thể nổi nhiều mụn hơn.
Chảy dịch âm đạo: Có thể xuất hiện dịch âm đạo màu trắng hoặc hơi vàng.

4. Kinh nguyệt kéo dài bao lâu?

Mỗi chu kỳ kinh nguyệt thường kéo dài từ 2-7 ngày. Lần đầu tiên có kinh có thể ngắn hơn và lượng máu ít hơn so với những lần sau.

5. Kinh nguyệt có đau không?

Nhiều bé gái cảm thấy đau bụng nhẹ hoặc chuột rút trong những ngày đầu có kinh. Đây là hiện tượng bình thường do tử cung co bóp. Tuy nhiên, nếu cơn đau quá mạnh, kéo dài và ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày, bé nên đi khám bác sĩ.

6. Làm thế nào để chăm sóc bản thân khi có kinh?

Vệ sinh sạch sẽ: Thay băng vệ sinh thường xuyên để tránh viêm nhiễm.
Ăn uống đủ chất: Bổ sung các loại thực phẩm giàu sắt để bù lại lượng máu mất đi.
Nghỉ ngơi hợp lý: Tránh hoạt động mạnh và căng thẳng.
Sử dụng các biện pháp giảm đau: Nếu đau bụng, có thể chườm ấm hoặc sử dụng thuốc giảm đau theo chỉ dẫn của bác sĩ.

7. Có nên đi bơi khi có kinh?

Hoàn toàn có thể đi bơi khi có kinh. Chỉ cần sử dụng băng vệ sinh hoặc tampon phù hợp để đảm bảo vệ sinh.

8. Khi nào nên đi khám bác sĩ?

Nên đưa bé đi khám bác sĩ nếu:

Kinh nguyệt quá nhiều hoặc quá ít.
Chu kỳ kinh nguyệt không đều.
Đau bụng kinh quá nặng và kéo dài.
Có các triệu chứng bất thường khác như sốt, chảy máu âm đạo bất thường.

9. Làm thế nào để giúp bé gái tự tin hơn khi có kinh?

Nói chuyện cởi mở: Giải thích cho bé hiểu về kinh nguyệt một cách đơn giản và khoa học.
Tạo không khí thoải mái: Tạo điều kiện để bé chia sẻ những lo lắng và thắc mắc.
Làm gương: Mẹ có thể chia sẻ kinh nghiệm của mình để bé cảm thấy yên tâm hơn.

10. Có những loại băng vệ sinh nào?

Có nhiều loại băng vệ sinh khác nhau như băng vệ sinh ngày, băng vệ sinh đêm, băng vệ sinh có cánh, băng vệ sinh không cánh, tampon... Mẹ có thể hướng dẫn bé chọn loại phù hợp với cơ thể và nhu cầu của mình.